Volatiliteit: Wat Is De Betekenis? Volledige Uitleg

Alles wat je moet weten over volatiliteit

Misschien ben je op de beurspagina van je krant wel eens het begrip volatiliteit tegengekomen, zonder dat je wist wat dat nu precies betekende. In dat geval ben je hier op de juiste site terecht gekomen, want wij gaan je alles vertellen over dit begrip, en wat het nu eigenlijk betekent als een aandeel een lage of hoge volatiliteit heeft.

Wat is volatiliteit?

Met het begrip volatiliteit wordt de mate van beweeglijkheid bedoeld, die een aandeel heeft. Om deze te berekenen wordt meestal de standaarddeviatie berekend van het betreffende aandeel, en dat over een bepaalde periode. De volatiliteit van een aandeel gaat dus over koerswisselingen in het verleden, niet in de toekomst. Al kunnen er natuurlijk wel conclusies worden getrokken over de volatiliteit, zeker als die over een langere periode hoog of laag is geweest. Overigens wordt volatiliteit in deze zin ook gebruikt voor de beweeglijk van een koers van een bepaalde valuta.

Soorten volatiliteit

Met onze definitie van volatiliteit zijn we er echter nog niet. Er zijn namelijk verschillende soorten volatiliteit, en het is goed voor de gemiddelde belegger om deze uit elkaar te kunnen houden. Speciaal hiervoor zetten we ze kort voor je op een rijtje.

Historische volatiliteit

Zoals we net al zeiden, zegt volatiliteit iets over het verleden van het bedrijf. Maar het maakt nogal verschil of je over de laatste maand spreekt, of het laatste jaar. In het tweede geval spreken we over historische volatiliteit. Als deze hoog is, betekent dat dus dat het aandeel al langere tijd behoorlijk schommelt. Niet een recente en misschien eenmalige, toevallige plotselinge stijging of daling is dan verantwoordelijk voor een hoge volatiliteit, maar het gedrag van het aandeel over een langere periode. Dit betekent dat een dergelijk aandeel behoorlijk onvoorspelbaar is.

Prijsvolatiliteit

Prijzen kunnen door de tijd heen behoorlijk schommelen. Dit geldt niet alleen voor aandelen, maar voor alle prijzen. Denk maar eens aan het boeken van een hotelkamer: dit is in een vakantieperiode of in het weekend nadrukkelijk duurder dan op een gemiddelde doordeweekse dag buiten het hoogseizoen. Zo is het ook op de markt. Er zijn drie hoofdredenen te onderscheiden waarom de prijs van aandelen kan fluctueren:

• Het seizoen. Zoals in het voorbeeld van de hotelkamer reeds gemeld, kan een product simpelweg door het seizoen in prijs dalen of stijgen. Denk eens aan bepaalde soorten groente en fruit, die typisch seizoensgebonden zijn. Wil je deze buiten het seizoen kopen, dan zal de prijs over het algemeen hoger zijn.
• Het weer. Ook dit is van invloed op bijvoorbeeld voedselprijzen. Bij een langdurige droogte zullen bepaalde producten behoorlijk in prijs gaan stijgen.
• Externe omstandigheden en emoties. De markt reageert op alle ontwikkelingen die zich in de wereld afspreken. Denk aan de corona-pandemie, onrust in het Midden-Oosten of het conflict in Oekraïne. Dit kunnen zowel daadwerkelijke gebeurtenissen zijn die direct van invloed zijn op de markt, maar ook bijbehorende emoties (onzekerheid, onrust) betreffen. Door externe factoren kan de markt daardoor danig opgeschud worden, wat voor een hogere volatiliteit zorgt.

Impliciete volatiliteit

Laten we wel wezen: de meeste handelaren op de beurs zijn niet zozeer geïnteresseerd in het verleden, maar juist in de toekomst. Vandaar dat er ook een impliciete, toekomstige volatiliteit kan worden berekend. Dit is de verwachte volatiliteit voor de komende tijd, oftewel: verwachten handelaren en speculanten de komende tijd veel schommelingen of juist een stabiele koers? Uiteraard geeft de historische volatiliteit hiervoor een indicatie, maar het kan natuurlijk zijn dat een aandeel van dit specifieke bedrijf juist in de toekomst veel schommelingen mag verwachten. Speculanten die een hoge impliciete volatiliteit voorspellen, zullen opties van een bedrijf kopen om optimaal van de verwachte koersschommelingen te kunnen profiteren.

Marktvolatiliteit

Het kan natuurlijk ook zo zijn dat speculanten en beleggers zich niet zozeer op één bedrijf richten als ze zich met volatiliteit bezighouden, maar met de complete markt. Gaat deze krimpen of juist groeien? Een hoge volatiliteit duidt in het algemeen op onzekerheid: veel mensen willen dan snel van hun aandelen af, terwijl anderen daardoor juist hun kans schoon zien. Er wordt op zo’n moment veel gehandeld tegen rap wisselende koersen. Een stabiele, groeiende markt zal veel minder van dergelijke, vaak speculatieve, handel zien.

Voorraadvolatiliteit

De laatste vorm van volatiliteit waar we het hier over willen hebben, is de voorraadvolatiliteit. Dit is in feite een soort ‘next level’ volatiliteit, die de historische volatiliteit in ogenschouw neemt. Neem bijvoorbeeld een bedrijf met een hoge volatiliteit. Beleggers en speculanten die geld in dit bedrijf stoppen, doen dit juist met de verwachting een hoog rendement in korte tijd te kunnen bewerkstelligen. Zij weten tegelijkertijd echter dat dit voor hen een extra risico inhoud. Dit houdt allemaal in dat een bedrijf met een hoge volatiliteit juist moet zorgen voor een extra snelle groei, om toch het vertrouwen in het bedrijf te behouden. Het potentieel van het bedrijf moet dus duidelijk zijn, als een soort back-up voor het extra risico dat beleggers bereid zijn te nemen.

Een hoge volatiliteit

Als een aandeel een hoge volatiliteit heeft, betekent dit dus dat zij sterk schommelt in koersprijs. De koerswisselingen van een dergelijk aandeel zijn hoog en soms plotseling. Vaak zien we dergelijke koerswisselingen bij een nieuw, relatief klein en/of speculatief bedrijf.

Voordelen hoge volatiliteit

Als een bedrijf een dergelijke hoge volatiliteit heeft, kan dit een aantal voordelen opleveren:

• Snelle winsten. Dit is met name van belang voor zogenoemde daytraders, handelaars die zeer snel aandelen aan- en verkopen. Door de grote schommelingen in de aandelenprijs van een bedrijf met een hoge volatiliteit, kan deze vorm van handelen goed uit. Het begrip daytraders dekt zelfs de lading niet helemaal: soms gaat het om minuten en zelfs seconden waarin deze handige handelaars hun zaken doen.
• Opties. Bij de aankoop van opties zet je een soort positieve danwel negatieve verwachting uit, hoe het bedrijf het op een korte termijn gaat doen. Deze opties zul je in een bedrijf met een hoge volatiliteit sneller kunnen verzilveren.

Nadelen hoge volatiliteit

Uiteraard zitten er niet alleen maar voordelen aan het handelen in aandelen van bedrijven met een hoge volatiliteit. De belegger moet dan ook de volgende nadelen goed in ogenschouw nemen:

• Een hoog risico. De markt fluctueert, waardoor je aandeel in prijs kan stijgen maar ook kan dalen. Dit geldt in het bijzonder voor aandelen met een hoge volatiliteit. Omdat de koers een plotselinge (en onvoorziene) duikvlucht kan nemen, kan een dergelijk aandeel je een behoorlijke som geld kosten. Niet iedereen kan of wil dit risico nemen.
• Snel verlies accepteren. Veel beleggers handelen volgens het zogenoemde ‘stop loss’ systeem. Dat wil zeggen dat zij bij de aankoop van hun aandeel meteen aangeven hoeveel geld ze bereid zijn te verliezen. Neem een aandeel van 10 euro en een stop loss van 8 euro. Dan wordt je aandeel automatisch bij een verlies van 20% weer verkocht, waarna je je verlies wel moet nemen. Dit gebeurt sneller bij een aandeel met een hogere volatiliteit.

Een lage volatiliteit

Feitelijk kan bovenstaand verhaal worden omgedraaid als het aandelen met een lage volatiliteit betreft. Toch is het goed om voor de duidelijkheid nogmaals de voor- en nadelen van ook dit soort aandelen op te sommen. Je vindt aandelen met een lage volatiliteit, oftewel met relatief kleine koerswisselingen, over het algemeen bij stabiele, grote bedrijven.

Voordelen lage volatiliteit

Laten we beginnen met het noemen van twee belangrijke voordelen van een dergelijk aandeel met een lage volatiliteit:

• Stabiliteit. Beleggen is voor veel mensen al spannend genoeg. Zeker de beginnende belegger doet er dan goed aan de risico’s, die nu eenmaal bij het beleggen horen, te minimaliseren. Grote, stabiele bedrijven zullen over een lange periode winsten produceren, dividend uitkeren en alsmaar groeien. Zij hebben een lage volatiliteit.
• Geen onverwachte handelingen. Als je je aandelen koopt, doe je dat vaak met een stop limiet of een stop loss systeem. Dit wil zeggen dat je aan- en verkoop worden geautomatiseerd naar aanleiding van plotselinge schommelingen, zodat je relatief snel dan wel je verlies moet pakken dan wel niet eens tot aankoop van het aandeel overgaat. Dit kan zeer frustrerend zijn, en die frustraties bespaar je jezelf als je kiest voor aandelen met een lage volatiliteit.

Nadelen lage volatiliteit

• Tragere groei. Laten we wel wezen: er is niks zo lekker als een snel stijgend aandeel waar we in korte tijd een hoge winst mee bereiken. Met een aandeel van een bedrijf met lage volatiliteit zal dat niet zo snel gebeuren, buiten onvoorziene omstandigheden uiteraard. Verwacht bij dit soort stabiele, grote bedrijven eerder een tragere groei van je portefeuille.
• Verwarring over risico. Dit is een onderschat fenomeen dat zich voordoet bij beleggers in bedrijven met een lage volatiliteit. Omdat zij een gestage groei verwachten, weten ze niet goed om te gaan met tegenslagen op de markt. Want: hoewel een aandeel een lage volatiliteit heeft, betekent dat niet per definitie dat zij een laag risico heeft. Haal deze twee begrippen dus zeker niet door elkaar.

Lees ook onze tips over deze aanverwante onderwerpen

• Verken de wereld van CFD’s met een duidelijke uitleg over wat ze zijn en hoe ze werken in de handelsmarkt.
• Ontdek de beste CFD-brokers, een belangrijke keuze voor traders die willen handelen met hefboomwerking.
• Duik dieper in technische analyse, een essentieel hulpmiddel voor beleggers die marktbewegingen willen begrijpen en voorspellen.
• Leer hoe daytraden in crypto werkt, een gids voor wie snel wil inspelen op de dynamische cryptomarkt.
• Ontdek de principes van actief beleggen, ideaal voor beleggers die een hands-on benadering van hun investeringen prefereren.

Dit zijn slechts enkele van de vele bronnen beschikbaar op onze website om jou te ondersteunen en te informeren.