Wat is beleggen?

Je kunt van beleggen spreken als er sprake is van drie karakteristieken: 1) het is een vorm van geld investeren, 2) je wilt door deze investering in de toekomst financiële vooruitgang zien en 3) je doet dit bewust voor kortere of juist langere tijd. De algemene regel bij beleggen is, dat het beschikbaar gestelde vermogen niet per definitie tot successen hoeft te leiden. Je kunt door te beleggen dus ook geld verliezen. Daarom zie je beleggingen vooral bij mensen die geld “over” hebben.

Verschil tussen sparen en beleggen

Met sparen kon je vroeger – toen je nog 3,5% op je spaarrekening kon krijgen – een leuke cent bij elkaar sprokkelen. Liet je het bedrag jaren lang staan, dan was sparen zinvol. Tegenwoordig stelt spaarrente weinig meer voor. Heb je meer dan 5000 euro op je spaarrekening staan (dit is het minimum aan spaargeld dat het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting adviseert), dan kun je overwegen met het bedrag boven de 5000 euro te gaan beleggen.

Waarom zou je nog sparen als je amper nog rente krijgt? Moet niet iedereen gaan beleggen?

Bij beleggen komt kennis en risico kijken. Ook al krijg je maar weinig rente op je spaarrekening, toch kan het voor jou nog altijd slimmer zijn om al het geld dat je “over” hebt elke maand gewoon naar je spaarrekening te blijven overboeken. Je kunt ook nadenken over of je niet beter kunt gaan investeren in plaats van beleggen. Maar is beleggen dan niet hetzelfde als investeren?

Verschil tussen investeren en beleggen

De twee termen worden vaak door elkaar gebruikt en de grens is niet altijd helder aan te geven. In grote lijnen gaat het bij beleggen altijd puur om geld, terwijl het bij investeren om nog iets meer dan alleen geldverstrekking gaat. Dat “ietsje meer” zit hem vooral in moeite, tijd of betrokkenheid.

Een voorbeeld van het verschil tussen beleggen en investeren

Wanneer je geld uitgeeft aan aandelen of vastgoed, gaat dit vanzelf een keer geld opleveren. Hier gaat het dus om beleggen. Wanneer je geld leent aan een startend bedrijf waar je in gelooft en je gaat het bedrijf of het product/de dienst die ze leveren ook promoten, dan is dit een investering. Bij investeren is de actie groter dan alleen geld lenen. Je tijd, je handelen en de moeite die je voor de investering doet leveren daarna namelijk (hopelijk) iets op.

De grens is een grijs gebied – vastgoed

Wanneer je vastgoed koopt en er zelf aan gaat klussen om het daarna te gaan verhuren, zou je in eerste instantie denken dat het om een belegging gaat. Maar zodra je veel meer investeert dan alleen het aankoopbedrag van het pand (verbouwingskosten, website voor verhuur opzetten, potentiële huurders ontmoeten en rondleiden), maar je al snel dat je veel meer investeert dan alleen het geldbedrag. Je raakt betrokken en dan wordt het eerder een investering dan een belegging.

Aan de andere kant van het grijze gebied – ook vastgoed

Je koopt je eerste vastgoedobject en huurt een bedrijf in voor de verbouwing en daarna een makelaar voor de verhuur. Voor alle dienstverlening betaal je, maar je hebt misschien niet eens een voet in het pand gezet. Je belegging levert zo veel op, dat je na een bepaalde periode weer een vastgoedobject koopt. De jaren verstrijken en je vastgoedportefeuille is steeds meer gegroeid, zonder dat je op enige manier betrokken bent bij wie er in woont. Dat is beleggen.

Waarom beleggen mensen dan?

Je belegt, omdat je denkt er financieel voordeel bij te behalen. Je belegt, omdat je voldoende geld achter de hand hebt om – wanneer je bij het beleggen geld verliest – er niet de nadelen van voelt. Je ligt niet wakker van verlies. Je vindt het leuk om te spelen en het levert je een stoot adrenaline op wanneer je winst maakt op je belegging. Beleggen vraagt echter wel om iets meer dan alleen maar een pot met geld, want je hebt er kennis voor nodig, of je moet bereid zijn die kennis in te huren.

Vormen van beleggen

Als actieve belegger probeer jij (of diegenen die jouw belegging beheert) meer winst te maken dan gemiddeld. Je probeert de markt hiermee te slim af te zijn en het beurssysteem te verslaan. Je hebt hiervoor bepaalde kennis nodig en als je die kennis niet hebt, kost de dienstverlening van iemand die die kennis wel heeft meestal meer dan dat het oplevert bij actief beleggen. Ertegenover staat passief beleggen. Hierbij volg je het marktgemiddelde en dit kost je dan ook minder dan bij actief beleggen.

Waarin beleg je?

Als particuliere belegger kies je meestal voor obligaties of aandelen. Ook kun je via een beleggingsfonds werken, dan heb je niet altijd de vrije keuze voor bepaalde effecten, maar kies je uit de selectie die het beleggingsfonds al heeft gemaakt. Tegenwoordig is er de nieuwe markt met crypto currencies waar je ook als particulier in kunt beleggen. Dit houdt in dat er geen bank of fonds meer tussen zit, maar dat je zelf in digitale valuta via het door jouw gekozen platform handelt.

Voordelen van beleggen

Het is duidelijk dat je bij beleggen een bepaald risico loopt. Met een hoger risico is de kans dat je flinke winst maakt ook groter, maar daar tegenover staat dat het verlies ook aanzienlijker is. Bij minder risico is de winst vaak kleiner, maar wel zekerder. Garanties op winst heb je echter nooit bij beleggen, dan kom je weer terug bij de spaarrekening. Zelfs bij obligaties – waarvan het verleden heeft aangetoond dat ze bij langer vastzetten lonen – is er geen absolute zekerheid op winst.

Nadelen van beleggen

Het grootste nadeel is dan ook dat je je inleg (grotendeels) kwijt raakt. Bij een verkeerde gok kan het helemaal verkeerd uitpakken en als je dan alleen op één paard gewed hebt, is je hele beleggingsavontuur voorbij. Daarom kun je ook beter niet beleggen met geld dat je absoluut nodig hebt of dat je gereserveerd hebt voor noodgevallen, zoals dringende reparaties of aankopen van zaken die je niet vanuit je normale inkomen van die maand kunt betalen.

Relatie tussen rendement en risico

Er is een directe relatie tussen het risico dat je durft aan te gaan en de winst die het op kan leveren (ook wel rendement genoemd). Wil je een gokje wagen of vind je het spannend om te kijken of je je vermogen nog verder kunt uitbreiden door te gaan beleggen? Dan moet je voor jezelf bepalen hoeveel risico je bereid bent te nemen. Je moet bij een belegging met hoger risico nog steeds goed kunnen slapen. Je bent je dan van het risico bewust en accepteert de mogelijke gevolgen.

Het nut van spreiding

Om het risico te beperken kun je op meerdere paarden wedden. Je geeft je geld dan bijvoorbeeld niet uit aan één specifiek aandeel, maar verdeelt het bedrag dat je wilt beleggen over meerdere, verschillende aandelen. Dit heet spreiding. Door spreiding in je beleggingsportefeuille (je verzameling aan beleggingen) aan te brengen, loop je gemiddeld gezien minder risico. Bij het een kan het risico wat hoger zijn, maar daar staat iets anders tegenover dat veel minder onzekerheid oplevert.

De rol van analyses

Om te starten met beleggen is het van belang dat je iets weet over het analyseren van de beleggingsmarkt. Je kunt beleggingsmogelijkheden grofweg op twee manieren analyseren: fundamenteel en technisch. Bij de fundamentele analyse richt je je op de onderneming zelf of de bedrijfstak waarin het actief is. Bij de technische analyse kijk je juist naar de historie van de koers van een aandeel. De een legt de link met de koers (grafieken), de ander juist met het bedrijf zelf.

Soorten beleggers

Je hebt diverse soorten partijen binnen de beleggingswereld en de drie meest onderscheidende zijn: de particuliere belegger, de institutionele (zoals pensioenfondsen en verzekeraars) en de onderneming als beleggende partij. Meestal gaat het dan om zeer grote ondernemingen die hun vermogen investeren in beleggingen om nog beter resultaat te behalen.

Belastingdienst en beleggen

Zodra je met beleggen aan de slag gaat, krijg je met het betalen van vermogensrendementsheffing te maken. Dit betekent dat je met je met het rendement dat je op je beleggingen haalt belasting betaalt vanuit box 3. Het is dus goed om je hiervan bewust te zijn, want je bent nog niet klaar met het binnenhalen van je winst, want hierover moet nog belasting betaald worden. De inkomsten die je behaalt over sparen en beleggen worden met een vast (inmiddels discutabel) percentage belast.

Uitzondering: kunst

Er is echter een uitzondering waar je van op de hoogte moet zijn en dat is kunst. Gedeeltelijk beleggen in kunst is fiscaal het meest aantrekkelijk, omdat deze beleggingen buiten box 3 voor de belastingen vallen. Er is wel een grote “maar”: als de belastingdienst kan bewijzen dat bijna al je kunst beleggingen zijn, dan kan je later nog steeds hierover belasting moeten betalen. De bewijsplicht hiervoor ligt bij de belastingdienst.

Beginnen met beleggen: maak gebruik van een stappenplan

Wanneer je overtuigt bent dat beleggen iets voor jou is, ga je dan eerst verdiepen in de materie en volg een bepaald proces. Ga niet willekeurig te werk, want dan neem je meer risico dan nodig is. Je trapt dan in valkuilen die je had kunnen voorkomen. Een deel van de meest gemaakte fouten van nieuwe beleggers ontwijk je door een vast stappenplan te volgen.

Stappenplan stap 1: Het doel van je belegging bepalen

Ga om te beginnen altijd na wat jouw persoonlijke doel is met beleggen (of doelen als je er meerderen hebt). Vind je het gewoon interessant en ben je nieuwsgierig of je er goed in zult zijn? Dan is het meer hobbymatig. Wil je op een andere manier voor een spaarcent zorgen? Misschien gaat het er jou juist om dat je niet alleen van je opgebouwde pensioentje afhankelijk wilt zijn, maar straks over een x aantal jaren meer financiële bewegingsruimte wil hebben.

Stappenplan stap 2: Aparte beleggingsrekening openen

Als je via de bank wilt beleggen, open je een aparte beleggingsrekening die gescheiden is van je andere rekeningen. Dit levert voordelen op, omdat je – wanneer je bij dezelfde bank blijft – bij het inloggen kunt zien wat de stand van al je financiën is. Wil je niet via een bank beleggen en kies je voor crypto? Dan kun je je bij een platform aansluiten en zonder tussenkomst van een bank in digitale valuta beleggen. Hiervoor heb je geen tussenpersoon of –partij nodig die (meer) geld kost.

Stappenplan stap 3: Beleggingsplatform kiezen

Of het nu via een bank of een onafhankelijk crypto platform is, investeer altijd wat tijd in het vergelijken van je mogelijkheden en de kosten die het platform in rekening brengt. Geen enkele vorm van dienstverlening is gratis. Een voorbeeld: vaak kost een crypto transactie 0,25% over het totale bedrag dat je belegt. Met tussenkomst van een adviseur, bank of speciale beleggingsexpert betaal je natuurlijk veel meer. Je krijgt er kennis voor terug, maar niet altijd gegarandeerd resultaten.

Stappenplan stap 4: Belegging kiezen

In aandelen beleggen kan altijd, maar er zijn nog andere mogelijkheden. Zo kun je ook voor het beleggen in ETF’s of index kiezen, waarbij je eigenlijk meelift op de expertise van de expert. Met deze vorm van beleggen ben je iets zekerder van het resultaat, omdat de kenner een minder risicovolle voorspelling kan doen. Ook zijn er nog grondstoffen die soms favoriet zijn bij beleggers, zoals goud of olie.

Stappenplan stap 5: Hoeveel wil je beleggen en welk rendement wil je minimaal behalen?

Bij sommige platforms zit je aan een minimum vast wanneer je wilt gaan beleggen. Bij anderen ben je helemaal vrij in het te besteden bedrag. Kijk je naar alle (transactie)kosten die er bij beleggen komen kijken, dan is het amper de moeite waard als je minder dan een paar duizend euro gaat beleggen. Boven dit bedrag – vanaf ongeveer 10.000 euro – kun je pas gaan nadenken over het rendement dat je zou willen nastreven.

Stappenplan stap 6: Kennis en ervaring opdoen of kennis en ervaring inhuren?

Op basis van je begrip van beleggen en de tijd die je erin zou willen steken om extra bij te leren over het onderwerp, kun je beslissen om het helemaal zelf te gaan doen. Ga je het nooit snappen of heb je de tijd gewoonweg niet? Dan kun je altijd een beleggingsexpert betalen voor zijn dienstverlening. Wellicht zet je dan later de stap naar zelf beleggen.

Hieronder koop je eenvoudig crypto bij Bitvavo met Ideal

Lees ook onze tips over deze aanverwante onderwerpen

• Ontdek de basis van beleggen met onze toegankelijke en praktische gids voor beginners.
• Leer hoe beleggen in zijn werk gaat en maak slimme financiële keuzes voor je toekomst.
• Duik in de kunst van het beleggen en verwerf de kennis en vaardigheden die je nodig hebt.
• Ontdek hoe je snel resultaat kunt behalen met korte-termijn beleggen, een pad naar snelle winsten.
• Investeer in je toekomst door de principes van lange-termijn beleggen te begrijpen en toe te passen.

Dit zijn slechts enkele van de vele bronnen beschikbaar op onze website om jou te ondersteunen en te informeren.